Fibonacci

Leonardo Fibonacci z Pizy- włoski matematyk, który obudził europejską matematykę...

 

Bez większej przesady można powiedzieć, że europejska matematyka po wielu wiekach uśpienia zaczęła się odradzać na przełomie XII i XIII wieku i to za sprawą jednego człowieka. Był nim Leonardo Fibonacci (1170 - 1240). Kształcił się początkowo pod kierunkiem arabskiego nauczyciela na terenie obecnej algierskiej Beżai. W miarę postępów nauki i chęci dalszego studiowania zwiedził Europę i kraje Wschodu. Podczas swych podróży zapoznał się z osiągnięciami arabskich i hinduskich matematyków, między innymi z systemem dziesiętnym, którym później się posługiwał. Gdy w 1202 roku wrócił do kraju, do Pizy, opisał system pozycyjny liczb i wyłożył podstawy arytmetyki w dziele zatytułowanym „Liber Abaci”, czyli „Księga rachunków”. Tu właśnie Fibonacci  pisał, i to od pierwszych stron, o cyfrach arabskich. W swojej kolejnej pracy – „Practica geometriae” uczony połączył geometrię i algebrę.
   W późniejszych latach Fibonacci zajmował się między innymi arytmetyką handlową, opracowywał metody rozwiązywania zadań z tej dziedziny oparte na proporcjach. Nauczał działań na ułamkach, które sprowadzał do wspólnego mianownika w sposób bardziej racjonalny, niż robili to matematycy krajów islamu – otóż znajdował najmniejszą wspólną wielokrotność mianowników. Fibonacci niezwykle pilnie studiował matematykę, umiał ją także wzbogacać. Wprawdzie jego prace, które dotyczyły teorii liczb, musiały czekać na kontynuację ponad czterysta lat, ale jego nazwisko weszło do matematyki – głównie dzięki ciągowi liczb, nazwanemu od jego nazwiska ciągiem Fibonacciego. Ciąg Fibonacciego należy do ulubionych ciągów spotykanych w  przyrodzie – można go odnaleźć w wielu jej aspektach – zarówno w kształtach fizycznych struktur, jak i w przebiegu zmian w strukturach dynamicznych (rozmnażanie się królików, przodkowie trutnia - czyli samca pszczoły, rozwijanie się pędów krwawnika, gałęzi drzew, np. dębu, ułożenie łusek szyszek, pestek słonecznika,... ).

W ciągu Fibonacciego dwa pierwsze wyrazy to zero i jeden, a każdy kolejny wyraz jest sumą dwóch poprzedzających

0,1,1,2,3,5,8,13,...

(dwa, bo 1+1=2, pięć, bo 2+3=5, osiem, bo 3+5=8, trzynaście, bo 5+8=13, itd....)